Home

Schrijven

De lezer wordt wederom een rad voor de ogen gedraaid!

Een eigentijds managementsprookje. Deze column werd ingezonden door drs. Alfride Groenewold.

http://www.managementsite.nl/902/human-resources/rattenmanagement-gevorderden.html

Mijn zoon van zeven heeft een tweetal ratjes. Grijs, behendig, snel, en ontzichtbaar waar nodig. Gefacineerd door deze diertjes ben ik gaan nadenken over het bestrijden van ratten. En bezijdens gif kon ik geen humane oplossing vinden. Daarom deel ik mijn sprookje met u, lezer van de column op Management Site. Op een HRM congres sprak ik onlangs diverse collega’’s en allen beaamden dat ze het fenomeen rat in eigen organisatie of in samenwerking met derden herkenden. Toch bleef 1 vraag onbeantwoord, hoe bestrijd je de rat in je eigen organisatie? De rat, vraatzuchtig, graaft zich in, speelt spelletjes met zwakke en bovenal lieve medewerkers, geeft complimenten aan een ieder, behalve aan de prooi. De rat, zegt in teamverband ja en rent de deur uit om achter de schermen een tweede vergadering te beleggen, de rat, mijdt mensen die hem of haar doorzien. De rat, sluit verbonden die onzichtbaar zijn. De rat valt zo nu en dan openlijk aan. De rat, komt te laat op afspraken, en doet dit heel bewust, omdat het de prooi verzwakt. De rat, palmt nieuwkomers in.De rat, is bekwaam onbekwaam en weet dat veelal te verhullen in optisch waarneemnaar goed gedrag. De rat, vreet van binnenuit, knaagt en wordt, het is als een plaag, daardoor steeds dominanter.De rat is ongenaakbaar. Laat niets dichtbij komen, houdt contact dan mogelijkerwijs kan verzwakken, verre van zich. De rat is veelal charmant, netjes, voorkomend. Dossieropbouw richting ratten is het moeilijkste wat er is. Maar ook leuk. Het is een eigentijds sprookje: herken en vindt de Rat. Herkent u de rat? En heeft u het juiste bestrijdingsmiddel? Laten we het delen. Drs. Alfride Groenewold. 

Sjalien: Ach Beste Alfride, is het al bij u opgekomen dat de rat in dit sprookje… het sprookje zelf is, c.q. de verteller? Uw allegorie doet me denken aan de fameuze draconische plot, die de CIA in de jaren 50-60 in de ban had: de veronderstelde “mol” bleek achteraf de plot zelf. Wat echt een obstakel vormde, was niet een of ander dubbele, of driedubbele buitenlandse spion, maar het fantasme zelf van het obstakel, dat dermate geïdealiseerd werd dat niemand het belichamen kon. Enige verwantschap met de paranoïde waan is hier niet vreemd, inderdaad… Misschien wordt de rat die je in je idealistisch verhaal binnenbrengt, om zo uw beste bedoelingen en gehaaidste competentie in het daglicht te stellen, enkel gevoed door het voedingssupplement van je verbeelding, die niet bepaald ratvriendelijk is he.

Tijdens het schilderen kreeg ik het dvhn van zaterdag 3 juli 2010 onder ogen. Van dichtbij beantwoorden mensen die in het nieuws zijn (geweest) persoonlijke vragen.  Vandaag was dat drs. Alfride Groenewold, de huidige directrice van het afvalverwerkingsbedrijf Area Emmen. De lezer wordt wederom een rad voor de ogen gedraaid! De krant is immers het machtigste wapen om zieltjes te hersenspoelen met halve waarheden en onwaarheden.  Kortom, ook in de rubriek: Van dichtbij is het allemaal toneelspel, een hypocriete vertoning die zand in de ogen gooit door "klaarheid" te scheppen, een clair obscur dat verduistert door licht te brengen... ! Drs. Alfride Groenewold: Ik kan boos worden als mensen hun verantwoording niet nemen of zich verschuilen achter anderen.  En is Alfride trots op Area.  Maar uit mijn correspondentie met Area Reiniging ( en drs. Alfride Groenewold in persoon) is duidelijk te lezen hoe dezelfde drs. Alfride Groenewold zich wel degelijk achter anderen verschuilt, al antwoordt ze dan in eigen persoon.  Hoe ook zij uiteindelijk haar eigen verhaal verkoopt, en met die uitleg al het onmenselijke (met regels en definities) vervlakt en gladstrijkt... 

Een kostenvuist en een kwaliteitsvuist maken, dat is de ambitie van drs. Alfride Groenewold.  Financiële normen en gedepersonaliseerde standaarden, technische soluties en calculaties in hogere wiskunde... : ook de mens en medemens is bij Area Reiniging geheel en al genumeriseerd, een balans!  Normen en waarden, die geen mensen van vlees en bloed zien, maar alleen maar regelgevingen.  Het Ons en het Wij bij Area Reiniging kunnen hun opdrachten dan ook interpreteren zoals ze willen, en hun daden kunnen worden gedicteerd door alle mogelijke impliciete motieven.  Dit moet dan voor medemenselijkheid, voor betrokkenheid, of verbetering bij de burger doorgaan, voor begrip, warmte, bescherming... noem maar op, maar het komt precies op het tegendeel neer, een totaal ontbreken daaraan. Overheden en firma's die de dienst uitmaken en het zgn. algemeen belang dienen.  Maar zich door de dynamiek van de begeerte en de hebzucht laten leiden. Waar geen recht is gedaan aan menselijke waarden,en is dat niet waar de burger zich in zou moeten herkennen? De feiten van de gevestigde orde, de gevestigde feiten, de met autoriteit beklede feiten -een feit is een factum, een maaksel, en etymologisch verwant aan een fictie, toch?- gaan immers voor.  Wat een handeltje is me dat toch! Wat een arrangement! Wat een zwendel!  Alles in een enkele zin ingekookt: het is overal een bende! 

De Italiaanse schrijver Sandro Veronesi laat goed zien tot welke menselijke tragedies de grote fusies van bedrijven en de algehele graaicultuur hebben geleid.  Zakenmensen als Alfride Groenewold  lullen zich dan ook overal uit” : De taal wordt een middeltje, dat ze hanteren om buiten schot te blijven.  Spreken trekt een rookgordijn op, waarachter men zelf kan verdwijnen. Woorden zijn vlucht- en sluipwegen geworden, waarmee de toehoorder het rietveld wordt ingestuurd.  Zelf is men dan als spreker niet meer aanwezig in het gesproken woord.  De band met het woord, die in het spreken wordt geducht maar ook gerespecteerd, wordt doorgeknipt.  Wat rest zijn woorden als lege omhulsel: geen woorden waaruit de betekenis zich heeft teruggetrokken (de woorden blijven betekenisvol op zakelijke manier), maar de spreker zelf.  Al beseft hij of zij dat misschien niet, door het woord te hanteren om zich "ergens uit te lullen", zoekt de spreker de positie op van de rat, inderdaad. 
Wat zou een rat aan het woord kunnen hebben ? Niets, tenzij datgene wat het knaagdier in een wortel zoekt (het voedzame element, zonder de minste symboliek), of in een partner (de procreatieve aandrift, onbemiddelde energie). De enige uitzondering hierop vormt het bekende sprookje van de rattenvanger; maar ja, het betreft hier enkel een sprookje...

 Drs. E. Mastenbroek: Het "sprookje van de rat" komt uit een reader die gaat over verbindend leiderschap. In deze reader wordt verwezen naar het boekje "De dieren-boerderij van Qeorge Orwell" en sluit aan bij het centrale thema van de reader: "Verbindend Leiderschap: van macht naar kracht". Het nadeel van internet is dat het soms fragementarisch zaken kan weergeven. In de reader wordt ingegaan op schapen, kamelen, ezels, tijgers, leeuwen, en onder andere golden retrievers in hedendaagse organisaties. Het leuke van het werken met metaforen is dat velen zich herkennen en kunnen verplaatsen in toegankelijk geschreven hedendaagse managementsprookjes.

Sjalien Sjule : Het leuke van metaforen... maar is dat ook niet het bedrieglijke ervan? we menen te kunnen doordringen in de ziel, in de psychologie van dieren die niet eens voorkomen op ons continent (leeuwen, kamelen...), om zodoende een beter inzicht te krijgen in intermenselijke verhoudingen... juist omdat menselijke en intermenselijke interactie vaak ontsnapt aan onze controle en inzicht (er is altijd wel één collega die de vreemde eend in de bijt blijkt...) menen we aan controle te winnen door de interactie te verdierlijken - dieren zijn niet onderhevig aan wat psychologen de wet van het woord noemen, en daarom beantwoordt hun gedraging aan een schema waarvan niet afgeweken kan worden, een eenduidig programma of bundel van instinctmatige actie en reactie... sprookjes gaan voorbij aan de echte moeilijkheid, die te maken heeft met de taal, het woord, en dus de dood, en dus het verlangen, die de grote onbekende blijft in alle intermenselijke verkeer... wat voor inzicht kan gevonden worden in de structuur van mineralen, als het erom gaat het leven doorzichtig te maken? je raadt het al, niets, in elk geval weinig. volgens mij gaat het in de zogenaamde "sprookjes" (zijn managers grote kinderen, dan?) niet zozeer om inzicht, maar om macht. door de betrokkenen te verdierlijken, wordt een ander soort van spreken mogelijk, een harder spreken, een ontmenselijkt spreken dat law and order schept (cf. bestrijdingsmiddel!). dieren worden nu eenmaal met minder omzichtigheid behandeld dan mensen, ratten kun je bestrijden, mensen bestrijd je niet... wie het niet aandurft om zonder blozen ten strijde te trekken tegen mensen, verzint een fabel waarin ratten wel bestreden kunnen en mogen worden, verdelgd, uitgeroeid, gekooid en gefolterd in de setting van een experiment... het leuke van metaforen... is dan ook dat ze de pil verzachten: fabels zijn glijmiddelen, ze vergemakkelijken de uitoefening van macht, de heimelijke uitoefening van macht, en zoals bekend houdt de macht ervan haar werking te verdoezelen. -Eerlijk, ik vind het niet eerlijk t.o.v. de ratten en kamelen, om hen zo voor de kar van de macht te spannen.